၀က္၏ ေသြး၊ အ႐ိုး၊ အသားႏွင့္ အဆီ ေမြးျမဴေရး (နည္းသစ္စြယ္စံု မွကူးယူေဖာ္ျပသည္)
တိရစၦာန္မ်ား ေမြးျမဴရာတြင္ သက္တမ္းအလိုက္ အစာေျပာင္းေကြ်းသြားရသည္ကို ေမြးျမဴသူ အမ်ားသိၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဝက္ေမြးျမဴသူ အမ်ားက လူေနအိမ္ႏွင့္ စားေသာက္ဆိုင္ မ်ားမွ စားၾကြင္းစားက်န္မ်ားကို ၊ ဝက္စာအျဖစ္ စုေဆာင္း ေကြ်းၾကရာတြင္၊ ဝက္၏ သက္တမ္းအလိုက္လိုအပ္ ေသာအစာမ်ားမေျပာင္း ႏိုင္ဘဲ၊ သက္တမ္းမတူေသာ ဝက္အားလံုးကို ပံုစံ တစ္မ်ိဳးတည္း ေကြ်းၾကသည္။ ဤသို႔ အစာေကြ်းျခင္းျဖင့္၊ သက္တမ္းအလိုက္ လိုအပ္ေသာ အာဟာရမ်ားကို မရသျဖင့္ ဝက္မ်ား၏ ႀကီးျခင္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးျခင္းကို ထိခိုက္႐ံုမက၊ က်န္းမာျခင္း ကို ထိခိုက္ျခင္းမွသည္ ဖ်ားနာေသဆံုးရသည့္ အျဖစ္မ်ိဳးအထိ ႀကံဳေတြ႕ရသည္။ ဝက္ေမြး ျမဴသူမ်ားအေနျဖင့္၊ ဝက္၏ သက္တမ္းအလိုက္လို အပ္ေသာ၊ အစာမ်ားကို မွန္ကန္စြာ ေကြ်းႏိုင္ပါက အက်ိဳးႀကီးစြာ ျဖစ္ထြန္းႏိုင္ပါသည္။ဝက္၏ ဘဝအစႏွင့္ သဘာဝ
တိုးတက္ေသာ ဝက္ေမြးျမဴေရးအျမင္ရွိသူမ်ားသည္ ဝက္၏သက္တမ္းကို ဝက္ေမြးခ်ိန္မွစ၍ မမွတ္ၾကပါ။ မိခင္ဝက္မႀကီး၌ ပဋိသေႏၶစတည္သည့္ အခ်ိန္မွစ၍ မွတ္ၾကပါသည္။ ဝက္မမ်ား၏ ပဋိသေႏၶတည္သည့္ ရက္ကို ၁၁၃-ရက္ သို႔မဟုတ္ ၁၁၄-ရက္ဟု သတ္မွတ္ၾကသည္။ ဝက္မ်ားကို သားတင္ရာတြင္ အရြယ္ေရာက္ၿပီး က်န္းမာေသာ ဝက္မႏွင့္ ဝက္ထီး ကိုသာ အသံုးျပဳရသည္။ ဝက္သိုးအငွားလိုက္သူမ်ားက တစ္ရက္အတြင္း ဝက္မ ၄၊ ၅ေကာင္ျဖင့္ လိုက္ေစျခင္းမွာ မွန္ကန္ျခင္းမရွိပါ။ ဝက္သိုးတစ္ေကာင္သည္ တစ္ရက္အတြင္း ဝက္မ တစ္ေကာင္သာ လိုက္သင့္သည္။ ပထမအခ်ီ လိုက္႐ံုႏွင့္ ရလဒ္ေကာင္းမရႏိုင္။ ဝက္ကေလးအေရအတြက္ ေကာင္းစြာရရွိရန္၊ ပထမအႀကိမ္လိုက္ေစၿပီး ၁၂နာရီအတြင္း ဒုတိယ အႀကိမ္ ျပန္လိုက္ရန္ လိုအပ္သည္။
ဝက္မ်ားတြင္ အလြန္ထူးျခားေသာ ပင္ကိုယ္သဘာဝတစ္မ်ိဳးရွိသည္။ ဝက္မ်ားသည္ ဗီဇအား ျဖင့္ ေသြးအားနည္းေသာ ေရာဂါရွိၾကသည္။ ဤသို႔ ေသြးအားနည္းေသာ ေရာဂါမွာ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တိုးတက္ေသာ အျမင္ရွိသည့္ ဝက္ေမြးျမဴသူမ်ားက၊ ဝက္ကေလးမ်ား မေမြးဖြားမီ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ မျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္လုပ္ေဆာင္ ခ်က္မ်ားျပဳလုပ္ထားၾကသည္။ ပထမနည္းမွာ သေႏၶတည္စ ဝက္မႀကီးအား၊ သံဓာတ္ၾကြယ္ဝေသာ ၾကက္ဟင္းခါးသီး၊ ၾကက္ဟင္းခါးရြက္၊ ဒန္႔ ဒလြန္ရြက္၊ ႀကိတ္မွန္ရြက္ မ်ားကို ေကြ်းထားသည္။ အခ်ိဳ႕က သံဓာတ္ပါေသာ ဖဲရပ္စဆာလ္ဖိတ္ေခၚ သံဒုတၳာကို အစာအတြင္းအနည္းငယ္ ထည့္ေကြ်းျခင္း၊ အခ်ိဳ႕က သံဓာတ္ပါေသာ ထိုးေဆးမ်ားကို ဝက္မႀကီး အား ၃၊၄ႀကိမ္ ထိုးေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ ၾကသည္။
သံဓာတ္ျဖင့္ ေသြးကို ေမြးျခင္း
သာမန္ဝက္ကေလးမ်ား ေမြးဖြားလာရာတြင္ ႀကိဳတင္ၿပီး သံဓာတ္ရရွိေအာင္ ျပဳလုပ္မထားပါက၊ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈေၾကာင့္ ေသြးအားနည္းသည့္ အေျခ အေနမ်ိဳး မလြဲမေသြေရာက္ ရွိရသည္။ ေသြးအားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ဝက္ငယ္မ်ား၏ အဂၤါ ၂-မ်ိဳးတြင္ ေရာဂါစဝင္သည္။ ထိုအဂၤါ ၂-မ်ိဳးမွာ ႏွာေခါင္းႏွင့္ စအိုဝျဖစ္သည္။ ထိုအဂၤါ ၂မ်ိဳးတြင္ ေရာဂါက် ေရာက္မႈႏႈန္း မ်ားေသာေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕ေသာစာအုပ္မ်ားမွာ ထိုအဂၤါ ႏွစ္မ်ိဳးကို ပူးတြဲ၍ ေဖာ္ျပတတ္ၾကသည္။ ႏွာေခါင္းတြင္ က်ေရာက္ေသာေရာဂါမွာ အေအးမိ၊ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ စအိုဝ တြင္ က်ေရာက္ေသာ ေရာဂါမွာ ဝမ္းပ်က္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဤအဂၤါႏွစ္မ်ိဳး၌ က်ေရာက္ေသာ ေရာဂါ၏ အရင္းအျမစ္မွာ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္ရေသာ ေသြးအားနည္းေရာဂါျဖစ္ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဝက္ကေလးမ်ား ေမြးဖြားၿပီးစတြင္၊ ေမြးျမဴသူမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ ဝက္ကေလးမ်ား သံဓာတ္မခ်ိဳ႕တဲ့ေစရန္၊ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈမ်ား၊ ျပဳလုပ္ရန္ အထူးလိုအပ္ေပသည္။ အခ်ိဳ႔႕က သံဓာတ္ ႏွင့္ ဗီတာမင္ဘီ၁၂ ထိုးေဆးကို အသံုးျပဳၾကသည္။ ဝက္ကေလးတစ္အုပ္အတြက္ ထိုးေဆး ၅၀-စီစီ တစ္ပုလင္းဆိုလွ်င္ လံုေလာက္ပါသည္။ ဝက္ကေလးမ်ား ေမြးၿပီး ဒုတိယရက္မွစ၍ ထိုးႏိုင္သည္။ ၅-စီစီ တစ္ခါသံုးေဆးထိုးျပြန္ျဖင့္ ေဆး၂-စီစီကို စုပ္ၿပီး ဝက္ငယ္၏ နားရြက္အေနာက္ အသားခံုတြင္ ထိုးေပးႏိုင္သည္။ အကယ္၍ ထိုးေဆးရည္မ်ား မကုန္ေသးပါက ေနာက္ ၃,၄ ရက္တြင္ တစ္ ႀကိမ္ထပ္ထိုးေပးႏိုင္ပါသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ဝက္သားတစ္အုပ္တြင္ ထိုထိုးေဆး ၅၀-စီစီ ကုန္သည္အထိ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ ေမြးကင္းစ ဝက္ငယ္ကေလးမ်ား သံဓာတ္ရရွိရန္ျပဳလုပ္ေသာ အျခားနည္းမ်ားလည္း ရွိပါေသးသည္။ အခ်ိဳ႕က ဖဲရပ္ဆာလ္ဖိတ္ဟုေခၚေသာ သံဒုတၳာကို သနပ္ခါးကဲ့သို႔ ပ်စ္ပ်စ္ အရည္ေဖ်ာ္ၿပီး ဝက္မႀကီး၏ ႏို႔သီးမ်ားတြင္ သုတ္လိမ္းထားသည္။ ဝက္ကေလးမ်ား ႏို႔စို႔ေသာအခါ ဝက္မႀကီး၏ ႏို႔သီးမ်ားတြင္ ရွိေနေသာ သံဒုတၳာ မ်ား၊ ဝက္ကေလးမ်ား၏ အစာလမ္းေၾကာင္း အတြင္း ေရာက္ရွိသြားမည္ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ကလဲ ၾကက္ဟင္း ခါးရြက္၊ ႀကိတ္မံရြက္၊ ဒန္႔ဒလြန္ရြက္တို႔၏ သတၳဳရည္ကို ဝက္ကေလးမ်ားအား တိုက္ေကြ်းျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအရြက္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး၏ သတၳဳရည္ကို အပ္ျဖဳတ္ထားေသာ တစ္ခါသံုးေဆးထိုးျပြန္ျဖင့္ စုပ္ယူၿပီး၊ ဝက္ငယ္တစ္ေကာင္စီ၏ ပါးစပ္အတြင္း ၅-စီ စီ ခန္႔ထည့္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ ဝက္ကေလးမ်ား၏ ဘဝအစ၌ပင္ မလြဲမေသြလိုအပ္ ေသာအာဟာရတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္ သံဓာတ္ျဖင့္၊ ေသြးကို ေမြးျမဴေပးျခင္းျဖစ္သည္။ ဝက္ငယ္အမ်ား ပ်က္စီးတတ္ေသာ အေအးမိ၊ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလ်ာျခင္းကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ကယ္လ္စီယမ္ေဖာ့စဖိတ္ျဖင့္ အ႐ိုးကို ေမြးျခင္း
ဝက္ငယ္ကေလးမ်ားႀကီးထြားမႈတြင္ အျခားလိုအပ္ေသာ အာဟာရဓာတ္ ၂-မ်ိဳးမွာ၊ ကယ္လ္စီယမ္ေခၚ ထံုးဓာတ္ႏွင့္ ေဖာ့ပရပ္စ္ေခၚ မီးစုန္းဓာတ္ျဖစ္သည္။ ထိုဓာတ္ ၂မ်ိဳးမွာ အ႐ိုးႀကီးထြား ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ အဓိကလိုအပ္ေသာ ဓာတ္၂ မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ႏို႔စို႔ကာလတြင္ ထံုးဓာတ္ကို ႏို႔၊ သို႔မဟုတ္ ႏို႔မႈန္႔မ်ားမွ ရရွိႏိုင္သည္။ အခ်ိဳ႕က လူမ်ားပင္ မေသာက္ႏိုင္ေသာ ႏို႔၊ ႏို႔မႈန္႔မ်ားကို ဝက္ကေလး မ်ားအား တိုက္ေကြ်းျခင္း အဓိပၸာယ္မရွိဟု ယူဆၾကသည္။ ဝက္မႀကီးထံမွ ဝက္ကေလးအားလံုး၊ လံုေလာက္ေသာ ႏိုု႔ပမာဏမရရွိလွ်င္ ဝက္ငယ္ ကေလးမ်ား၏ ႀကီးထြားဖြံ႔႕ၿဖိဳးျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး ကို ထိခိုက္ေစႏိုင္သည္။ ဤကာလတြင္ ႏို႔ႏွင့္ႏို႔မႈန္႔ မ်ား အကူေဆာင္းေပးျခင္းျဖင့္၊ ဝက္မ်ား၏ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ က်န္းမာျခင္းကိုမ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ စီးပြားေရးအရလည္း အလြန္တြက္ေျခကိုက္ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ သာမန္ႏို႔ခြဲဝက္ငယ္ တစ္ေကာင္၏ တန္ဖိုးသည္က်ပ္ သံုးေသာင္း၊ ေလးေသာင္းခန္႔ရွိပါသည္။ အာဟာရမလံုေလာက္ျခင္းေၾကာင့္ ဝက္ငယ္တစ္ ေကာင္ေသဆံုးသြားလွ်င္ ေငြ ၃,၄ေသာင္း ဆံုး႐ံႈး သြားေပမည္။ ဝက္သားတစ္အုပ္အတြက္ ႏို႔ သို႔မ ဟုတ္ ႏို႔မႈန္႔ ၁ေသာင္းခြဲ၊ ႏွစ္ေသာင္းဘိုး ကုန္က်ခံလိုက္လွ်င္၊ စီးပြားေရးအရ အက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ထြန္း ေစပါမည္။ အကုန္ခံထိုက္ေသာ ရင္းႏွီးမႈတစ္ရပ္သာျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ဝက္ငယ္မ်ား၏ သက္တမ္းတစ္လခြဲ(၄- ၅ရက္) မွာ ႏို႔ခြဲၾကပါသည္။ ထိုအခ်ိန္အထိ အနည္းဆံုး မိခင္ႏို႔သာမက ႏို႔ႏွင့္ ႏို႔မႈန္႔မ်ားကို အကူေဆာင္းေပးသင့္သည္။ မီးစုန္း ဓာတ္ရရွိရန္ ကား ကယ္လ္စီယမ္ေဖာ့စဖိတ္ ဓာတ္ဆားေကြ်းရန္လိုသည္။ ႏို႔ခြဲၿပီး အစာစားစအခ်ိန္တြင္ အစာေၾကလြယ္ေသာ ငါးကေလးေျခာက္မ်ား (သဲေျခာက္)၊ ပုဇြန္ဖြဲ၊ ငါးေျခာက္ဖြဲမ်ား ကို ေကြ်းေပး ႏိုင္သည္။
အပင္ႏွင့္ တိရစၦာန္ ပ႐ိုတင္းမ်ားျဖင့္ အသား ေမြးျခင္း
ဝက္မ်ား၏ တတိယေမြးျခင္းအဆင့္မွာ အသားေမြးျခင္းျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ႏို႔ခြဲ ခ်ိန္ကာလ ျဖစ္သည္။ ပဲဖတ္၊ ႏွမ္းဖတ္ ကဲ့သို႔အစာမ်ားမွာ အပင္ပ႐ိုတင္း ဓာတ္ၾကြယ္ဝေသာ အစာမ်ားျဖစ္သည္။ ငါး၊ ငါးေျခာက္၊ ပုဇြန္တို႔မွာ တိရိစၦာန္မွရေသာ ပ႐ိုတင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ဝက္မ်ား ႀကီးထြားႏႈန္းေကာင္းရန္၊ အပင္မွေသာ္လည္း ေကာင္း၊ တိရစၦာန္မွေသာ္လည္းေကာင္း ရရွိေသာ ပ႐ိုတင္းတစ္မ်ိဳးတည္းကို မေကြ်းဘဲ၊ အပင္ႏွင့္ တိရစၦာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ရရွိႏိုင္ေသာ ပ႐ိုတင္းမ်ားကို အားထားေကြ်းရမည့္ကာလျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ဝက္၏သက္တမ္းကို ၁၀လမွ ၁၅-လအတြင္း အသားအတြက္ ေရာင္းခ်ပါက ဝက္၏ သက္တမ္း ၇-လ၊ ၈-လအထိ အသားေမြးေပးရန္ လိုအပ္သည္။ ထို႔ျပင္ ပ႐ိုတင္းမ်ားကို လည္း အမ်ိဳးအစား အေသသတ္မွတ္ မထားဘဲ ေဒသအလိုက္၊ ရာသီ အလိုက္ ေဈးသက္သာစြာရရွိႏိုင္ေသာ ပ႐ိုတင္းမွ ရယူရန္လိုအပ္သည္။ ခ႐ု၊ ေယာက္သြား၊ ဂဏန္း ႏွင့္ လူစာအျဖစ္ အသံုးမျပဳႏိုင္ေသာ ပ႐ိုတင္းမ်ားကို ဝက္စာအျဖစ္ အသံုးျပဳသင့္ ေပသည္။
ကစီဓာတ္၊ ေရႏွင့္ အခ်ိဳျဖင့္ အဆီေမြးျခင္း
အသားခ်ိန္အတြက္ ဝက္ေမြးျမဴသူမ်ားသည္၊ ကတၲားတင္ေတာ့မည့္ ေနာက္ဆံုးအဆင့္တြင္ ဝက္ အေလးခ်ိန္ထိုးရန္၊ ‘ဝ’ေစရန္ ႀကိဳးပမ္းၾကသည္။ ဝက္ကို ‘ဝ’ေစေသာ အစာမ်ားမွာ ကစီဓာတ္ၾကြယ္ ဝေသာ ဆန္ကြဲ၊ ပီေလာပီနံ ကန္စြန္းဥ၊ ေျပာင္းစ သည္တို႔ျဖစ္သည္။ ေရမွာလည္း ဝက္ကို ‘ဝ’ေစသည္။ ဝက္မ်ားသည္ ေရကို မည္မွ်လြယ္ကူစြာ ရရွိႏိုင္သည္ျဖစ္ေစ၊ မိမိတို႔ အမွန္တကယ္ ေသာက္ႏိုင္ေသာ ပမာဏထက္မ်ားစြာ ေလ်ာ့ေသာက္ၾကသည္။ ဝက္ေမြးျမဴသူမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔ဝက္ကို ေရ ၄-၅ဆ အထိ ပိုေသာက္ ေအာင္ျပဳလုပ္ ႏိုင္သည္။ ဝက္ဆာေသာအခါ၊ အစာေတာင္းေသာအခါ၊ အစာအနည္းငယ္ပါေသာ ေရမ်ားမ်ားတြင္ ေဖ်ာ္ထား သည့္ အစာရည္ကိုတိုက္ပါက ဝက္မ်ား ေရပိုေသာက္ၾကရသည္။ မွ်င္ငပိအခ်ိဳ၊ အငန္၊ ဝက္ ႀကိဳက္ေသာအစာ တစ္မ်ိဳးကို ေရမ်ားမ်ားတြင္ ေဖ်ာ္ေကြ်းျခင္းျဖင့္ ဝက္မ်ားကို ေရပိုေသာက္ေစသည္။ ဝက္မ်ား၏ အေလးခ်ိန္ တိုးရန္ ‘ဝ’လာရန္ အခ်ိဳေကြ်းၾကသည္။ အခ်ိဳစာအမ်ား မွာ ေဈးႀကီးသည္ဟု ယူဆရေသာ္လည္း ထိုအခ်ိဳစာမ်ားသည္ ဝက္ကို ခံတြင္းၿမိန္ေစသည္။ ‘ဝ’ေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဝက္ ‘ဝ’ရန္ အခ်ိဳေကြ်းျခင္းမွာ စီးပြားေရးအရ တြက္ေျခကိုက္ ပါသည္။ ထန္းလ်က္၊ သကာရည္၊ ႀကံသကာ စေသာအခ်ိဳတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ဝက္တစ္ေကာင္၊ ပမာဏအနည္းငယ္၊ ေန႔စဥ္ေကြ်းျခင္းျဖင့္ ဝက္ကို ေကာင္းစြာ ‘ဝ’ ေစမည္ျဖစ္သည္။
ဝက္ေမြးျမဴသူမ်ားအေနႏွင့္ အခ်ိန္သည္ေငြ ျဖစ္သည္ကို သေဘာေပါက္ၾကပါသည္။ ဝက္မ်ား ကို အခ်ိန္ကာလအတိုဆံုးအတြင္း၊ အေလးခ်ိန္ အမ်ားဆံုး ရရွိရန္၊ ႀကိဳးပမ္းၾကရ ပါသည္။ ဝက္ငယ္မ်ားကို ပဋိသေႏၶတည္စမွ၊ ကတၲားတင္သည့္ အခ်ိန္အထိ၊ လ်င္ျမန္စြာႀကီးထြားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အဆီေမြးေသာ ေနာက္ဆံုးအဆင့္တြင္ ဝက္မ်ား၊ ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈကို ေလ်ာ့ေအာင္ျပဳလုပ္ၾကသည္။ ဝက္မ်ားမွာ မတ္တပ္ပင္မထဘဲ အခ်ိန္ကာလမ်ားစြာတြင္ လဲေလ်ာင္းေနေစသည္။ ဝါး၊ သစ္သားၾကမ္းခင္းတြင္ ေမြးေသာ ဝက္မ်ား၊ ေျပး လႊားလႈပ္ရွားမႈ မျပဳႏိုင္ရန္ အခ်ိဳ႕က သစ္သား၊ ဝါး အခ်ိဳ႕ကို ျဖဳတ္ထားတတ္ၾကသည္။
ထီးမူးပါ(ဘဲဂယက္)
